Jump to content

zathura (Türkçe)

From ArchWiki

Çeviri Durumu: Bu makale, Zathura makalesinin çevirisidir. Son çeviri tarihi (yıl-ay-gün şeklinde): 2025-11-18. Eğer makalenin İngilizce sürümünde değişiklik yapılmış ise çevirinin senkronize edilmesine yardımcı olabilirsiniz. Çevrilmiş tüm makelelere buradan erişebilirsiniz.

zathura, vi benzeri tuş atamalarına sahip özelleştirilebilir bir doküman görüntüleyicidir. Minimalist ve alandan tasarruf eden bir arayüz sunar. Kullanıcılar zathura ile ana olarak klavye ile etkileşim kurar. Eklentiler aracılığıyla farklı dosya formatları desteklenir. PDF, PS, DjVu ve çizgi roman dosyaları desteklenmektedir.

Daha fazla bilgi için zathura(1) sayfasına bakın.

Kurulum

zathura paketini arzu ettiğiniz isteğe bağlı bağımlılıklarla birlikte kurun.

Yapılandırma

Daha fazla bilgi için zathurarc(5) sayfasına bakın.

Panoya kopyalamayı etkinleştirme

~/.config/zathura/zathurarc
set selection-clipboard clipboard

zathura'yı varsayılan pdf görüntüleyici yapma

Örneğin, xdg-open(1)'ın pdf dosyalarını zathura ile açmasını sağlar.

Öncelikle zathura için /usr/share/applications/org.pwmt.zathura.desktop yolunda bir masaüstü girdisi bulunduğuna emin olun. Eğer bulunmuyorsa, masaüstü girdisini zathura deposundan /usr/share/applications/org.pwmt.zathura.desktop yoluna indirin.

Sonrasında, zathura'yı xdg-mime(1) ile varsayılan olarak ayarlayın. 

$ xdg-mime default org.pwmt.zathura.desktop application/pdf

Emacs tuş atamaları

zathura varsayılan olarak vi benzeri tuş atamalarını kullanır. Emacs benzeri tuş atamaları ayrı olarak yapılandırılabilir. Bir örneği buradan görülebilir.

Kullanım

zathura'da komutlar aynı vi'de olduğu gibi : basılarak doğrudan girilebilir.

zathura otomatik olarak dokümanları yeniler. LaTeX vb. ile yazılmış, derlenmiş dokümanlar üzerinde çalışırken; zathura derleme her gerçekleştiğinde çıktıyı yeniler. zathura (using SyncTeX) kullanarak ters arama özelliğini etkinleştirme seçeneğine sahiptir.

zathura dokümanı sayfaya sığdırarak (a) ya da genişliğe sığdırarak (s) düzenleyebilir ve sayfaları çevirebilir (r). Sayfaları yan yana görüntüleyebilir (d) ve tam ekran moduna sahiptir. Ayrıca sayfalar, siyah arka plan ve beyaz ön plan olacak şekilde yeniden renklendirilebilir (C-r). vi'nin hareket/kaydırma komutlarının çoğu desteklenir.

Bağlantılara üzerlerine tıklanılarak ulaşılabilir. Ek olarak, f basılarak sayfadaki tüm bağlantılar vurgulanabilir ve her birine numaralar atanabilir, böylece bağlantının numarası yazılıp bulunduğu yere atlanılabilir. Eğer F kullanılmışsa, durum çubuğunda yalnızca bağlantının konumu gösterilir.

zathura metin arayabilir ve metni birincil X seçimine kopyalabilir. Yer imlerini destekler ve şifreli dosyaları açabilir.

zathura harici kabuk komutlarını çalıştırma özelliğine sahiptir. tabbed kullanılarak sekmelerde açılabilir.

zathura "seccomp" filtresi kullanarak isteğe bağlı bir "sandbox" modu sunar ve böylece daha güvenli bir çalışma ortamı sağlar, bkz. #Sandbox.

Sayfa numarası ofseti

Basılı kitapların çoğu, sayfa numaralandırmasını metnin başlangıcından itibaren başlatır. Ancak zathura bazı baskıların saymadığı sayfalar da dahil olmak üzere PDF'in tüm sayfalarını sayar (ön kapak, baskı bilgisi, ilk birkaç boş sayfa vb.). Bu sebeple zathura'nın sayfa numaralandırması bazen baskı ile uyuşmaz, bu da içindekiler veya alıntılarda kullanılan sayfa numaralarını takip etmeyi zorlaştırır.

:offset <sayı> komutu, zathura'nın bir sayfa numarasına atlarken (<sayı>G yazarak) ofseti dikkate almasını sağlar (:<sayı> komutu ofseti görmezden gelir [1]). Örneğin, bir kitap 17. sayfadan itibaren saymaya başlasın (yani 17. sayfada, sayfa numarası 1; 18. sayfada, sayfa numarası 2... olsun). Böylece :offset 16 olarak ayarlandığında, 245G PDF'in 245. sayfasına değil, 261. sayfasına atlar.

Sandbox

zathura ile birlikte, "seccomp" filtresi ve "landlock" kullanarak güvenli bir çalışma ortamı sağlayan ek bir zathura-sandbox binary dosyası gelir. zathura'nın bu "sandbox" sürümü; ağ erişimi olmadan, salt okunur dosya sistemi izinleriyle ve izin verilen sistem çağrılarının sayısı ciddi bir şekilde sınırlandırılmış olarak çalışır, bu da çekirdek saldırı yüzeyini önemli ölçüde azaltır.

zathura-sandbox kullanıldığında; dosya yazma, yazdırma ve yer imleri gibi bazı özellikler devre dışı bırakılır.

zathura içinde LibreOffice/Microsoft Office belglerini okuma

zaread-gitAUR betiği, LibreOffice/Microsoft Office dokümanlarını zathura ile açmanıza olanak tanır.

Kullanmak için şunu çalıştırın. 

$ zaread /dosya/yolu.docx

Sorun giderme

Düşük yazı tipi görüntüleme kalitesi

Poppler ile yüksek bellek kullanımı

Bu "issue"ya göre, arka ucu zathura-pdf-poppler'den zathura-pdf-mupdf'e değiştirmek problemi çözebilir. Ancak büyük bir dokümanda arama yapıyorsanız yine de çok fazla bellek kullanılacaktır..